با سلام 

مدتی میشه که نیستمتون 

با یه پست جدید هستمتون :)

امروز بیست و چهارم آبان هزار و چهارصد و سه هست. ساعت حدود سه و هشت دقیقه بعد از ظهر به وقت تهران - ایران.

دلیل نوشتن این تاریخ و زمان اینه که قیمت بیتکوین (BITCOIN) هر لحظه بالا و پایین میشه و میخوام دقیق باشم. الان قیمت بیتکوین 91,018.77 دلار آمریکا هست. بگیریم نود و یک هزار دلار.

دلیل نوشتن این پست هم دقیقا همین قیمت هست. چند روز پیش قیمتش حدود هفتاد هزار دلار بود. (پاس از پارسی)

قیمت بیتکوین موقع شروع نوشتن

قیمت بیتکوین حدود ساعت هفت بعد از ظهر همین روز :)

برام اهمیتی نداره قیمت بیتکوین چقدر است چونکه نه بیتکوین دارم و نه تو کار ترید (trade = خرید و فروش) هستم. چیزی که برام اهمیت داره ارزش بیتکوین هست (ارزش غیر مادی).

BITCOIN

بیت کوین یک ارز یا پول دیجیتال هست، یک پول مجازی و اینترنتی. اگه بخوام کمی تاریخچه بگم، باید بگم که بیتکوین توسط فرد یا گروهی به اسم (نام مستعار) ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) در سال 2009  خلق شده است ولی باید یادمون باشه که ایده پول مجازی رمزگذاری شده مال یه نفر دیگه به اسم وی دای (Wei Dai) هست که سالها قبل از پیدایش ارزهای دیجیتال امروزی (رمزارزها)، این ایده رو داده بود ولی کسی روش کار نمیکرد. به هر حال دنیای ارزهای دیجیتال رمزگذاری شده و cryptocurrency ها با پیدایش بیتکوین شروع شد. بیتکوین و بقیه رمزارزها (crypto currencies) از الگوریتم های رمزنگاری قدرتمند (SHA-256, RSA2048, AES , ...) برای ثبت تراکنش های انجام در شبکه خودشون استفاده میکنند بطوریه که شما وقتی رمز ارز رو از جایی به جای دیگه انتقال بدید (خرج کنید) این تراکنش بخاطر نبود واحد میانی باید اعتبار سنجی بشه (باید معلوم بشه تراکنش درست هست یا یک نفر داره سیستم ها رو دستکاری میکنه) و اعتبار سنجی تراکنش ها در شبکه و به وسیله کاربرها (سیستم های کاربرها) انجام میشه. هدف از ایجاد بیتکوین این بود که پولی بدون واحد میانی [واسطه] (واحد کنترل کننده) باشه و به راحتی بدون نظارت برادر بزرگ  (Big Brother) بشه از جایی به جای دیگه فرستاد یا تراکنش انجام داد. در واقع میخواستیم شبیه سیستم بانکی نباشه که همه تراکنش ها در بانک مرکزی ثبت بشه و بانک مرکزی اعتبار سنجی همه رو انجام بدهد (یک مشکل دیگه هم این هست که مثلا من به عنوان یه ایرانی نمیتونم به دوستم در کانادا پول بفرستم (شبکه سوئیفت)). برای دور زدن تحریم ها، برای خرج کردن در مواردی که نباید کسی از آن پول خرج شده باخبر باشد (حریم شخصی) و دلایل دیگه رمز ارز ها به وجود آمدند.

اگه منصفانه بخوایم به ایده بیتکوین نگاه کنیم، ایده بسیار کاربردی و مهمی هست. شما به این فکر کنید که دست دولت از میزان پولی (دارایی) که دارید، پولی که میخواید برای چیزی (کاری) هزینه کنید و ...   کوتاه تر میشه، به اصطلاح عمق کنترل دولت و اشخاص بالا دستی در دارایی (زندگی) شما کمتر میشه و پرایوسی و حریم شخصی (privacy) شما بهتر و بیشتر میشه. ایده ای که به مزاق دولتمتردان خوش نمی آید.

در حالت کلی منظور از پول یا ارز دیجیتال، پول و ارز غیر فیزیکی هست (پولی که نه کاغذ هست و نه سکه). در قالب بایت ها و بیت ها ذخیره شده و خرید و فروش می شوند و توسط پولهای حقیقی (دلار، طلا و ...) پشتیبانی میشوند. رمز ارزها هم ارز دیجیتال هستند توسط شبکه یا زمان و کار صرف شده (زمان پردازنده، POW و ...) پشتیبانی می شوند. این ارزهای دیجیتال با الگوریتم های پیشرفته رمزنگاری محافظت میشند و در حقیقت دستبرد و تغییر و دزدی تقریبا کار غیرممکنی هست (حداقل به لحاظ تئوری) و اهمیت امنیت در ارزهای دیجیتال به اندازه امنیت بانک ها و مراکز نگه داری ارزها به صورت فیزیکی هست. بخش بسیار زیادی از اهمیت پردازش های سنگین بیتکوین بخاطر همین هست.

در وایت پیپر (White paper) بیتکوین از این ارز، به عنوان سیستم پول الکترونیکی نقطه به نقطه یاد شده است. همانطور که گفتیم برای انتقال پول به طوری که شخص میانی حذف بشه و فرستنده و گیرنده دو طرف معامله باشند. برآورد نودها (NODE) همون اعضای شبکه از یک تراکنش بهمون نشون میده که تراکنش ولید (Valid) و منطقی هست و یا نه. تمام تراکنش ها در این شبکه به صورت پشت سر هم به صورت زنجیر ثبت و ذخیره میشند و یک چرخه شامل چک کردن تراکنش قبلی (صحت اطلاعات قبلی)، تایید تراکنش حاضر هست. 

هدف من توضیح دادن بیتکوین و تاریخچه اون و مطالب این چنینی نیست بخاطر اینکه همه چیز از سیر تا پیاز در اینترنت نوشته شد و توضیحاتشون کامل هست. هدف من اشاره مختصر به یک مشکل هست.

یک مشکل در سیستم بیتکوین (مشگل براش پیش آمده کسگم).

یک راه حل و چندین مشکل: آیا بیتکوین هدف بود یا وسیله؟ 

آدما خیلی عجیب و غریب هستند و عجیبترین بین آدم ها، هکرها هستند (منظورم سارقان رمز ورود و دزدان اطلاعات و پول مردم نیست منطورم هکرها هستند.) اینا دوست دارن سیستم ها رو به چالش بکشن و کاری رو که یه سیستم میتونه انجام بده (پتانسیل) ولی برای انجام اون کار ساخته نشده، انجام بده، نتیجه گاهی سازنده و گاهی هم مخرب هست. مثلا من دوست دارم یخچالم برام پیتزا سفارش بده و وقتی که صبح ها از خواب بیدار میشم برام قهوه آماده کنه. (شاید نشه ولی میتونه بشه (با مادیفای کردن سیستم)). بیتکوین داره خرید و فروش میشه. قرار نبود که خودش رو بخریم؟ (ایده مخرب هکری)

بیتکوین قرار نبود خرید و فروش بشه، قرار بود باهاش چیزایی رو خرید و فروش کنیم. مشکل؟ مشکل دقیقا همین جا هست. ما داریم وسیله خرید و فروش رو خرید و فروش میکنیم. با اینکه این خودش مسئله بزرگی نیست چون که هر ابزاری یه قیمتی داره.

راه حلی که تبدیل به مشکل شد. بیتکوین و البته ارزهای دیجیتال در حالت کلی برای خرید و فروش کالا و سرویس ها به طور ناشناس و رمزگذاری شده طراحی شده اند ولی تنها چیزی که از این ایده مونده همون قولی هست که داده بودند. (The forgotten promise) 

اینترنت از مسیر خودش جدا شده و کسی هم کاری نمیکنه (شاید هم کاری خلاف جهت داره انجام میشه). در ابتدای پیدایش، برای به اشتراک گذاری دانش و یافته های علمی و تحقیقات استفاده میشد ولی الان؟ برای به اشتراک گذاری چه چیزهایی 😑 که نگم بهتره. مسیر ارزهای دیجیتال هم این نبود، قرار نبود تو صرافی ها هر یک بیتکوین به مبلغ بسیار زیاد خرید و فروش بشه، مثلا قرار بود مقاله آقای i رو که در زمینه فضای برداری بعد پنجم که در پیدا کردن اعداد اول بسیار بزرگ که در امن کردن سرورهای یک شرکت که در زمینه سیاه چاله ها تحقیق و پژوهش میکنه استفاده میشه رو خانم j با چند بیتکوین از یه آقایی به اسم k بخره و روش کار کنه و اون رو به بعد ششم ارتقا بده و به شرکت خودش بده. به پاس زحمات آقای k، بهش بیتکوین داده میشه (البته اینجا مثال برای شوخی به صورت دزدی ذکر شده 🙃). برای اینکه کسی نفهمه آقای k مقاله شرکت رو داده به خانم j در شرکت رقیب، به طوری که این آقا توی دردسر نیفتد از این روش برای پرداختن هزینه استفاده شده و همه سالم خندان سر کارشون میرن. 

باید این رو در نظر بگیریم که رمزارزهایی مثل بیتکوین نیاز به استخراج (MINE) دارند و این استخراج زمان و هزینه میبره (زمان کاربر، زمان کامپیوتر، هزینه برق و ...) همچنین نیاز به ساخت رمز قدرتمند (HASH) هست که تراکنش ها رو رمزگذاری کنیم و نیازی به پردازش اعداد و نماد ها برای این منظور هست (البته بحث های زیادی هست که خارج از وقت این پست هست، بحث هایی مثل double spending و ...) خلاصه راهی باید باشه برای جبران این هزینه ها و محاسبات، راه بیت کوین اهدای بیتکوین به این منظور هست. 

نکته مهم دیگه اینه که یک ارز باید پشتوانه ای هم داشته باشه مثلا برای بیتکوین زمان پزدازش برای پیدا کردن هش ها و برق مصرف شده میشه پشتوانه و برای ارزهایی که پشتوانه ندارند به نظرم منطقی نیست که اونا رو جدی بگیریم (خیلی از پروژه های ارزهای دیجیتالی فقط برای خالی کردن جیب مردم هستند (استفاده از اعتبار بیتکوین و اتریوم و ... برای مقاصد پلید))

به عقیده من هر ارز دیجیتال باید مقیاسی برای مقایسه داشته باشه مثلا بگیم ارز دیجیتال وایلدبیتس (برای مثال) (WBT) هر یک دونه اش 100 ریال هست. نباید به این فک کنیم که WBT الان 100 ریال هست سال بعد میشه 120 ریال پس میخرم و میزارم توی کیف پولم تا سال بعد گرونتر بفروشمش :( 

حقیتش حرف های زیادی هست پشت این پست کوتاه ولی من بسنده میکنم به این که بگم این همه هیجان و شور شوق برای گرونی رمزارزها و خرید وفروش اونها، نه تنها کار مثبتی نیست بلکه کار بسیار سخیف و نسنجیده ای هست.

باید اینو بفهمیم هرچیزی فروختنی نیست ولی داریم همه چیز رو میفروشیم. ما ارزهای دیجیتال رو داریم میفروشیم بدون توجه به کاربرد اصلی آنها. رشته امور اینترنت رفته دست آدمای پول پرست کثیف. اینترنت باید آزاد باشه. به امید آزادی اینترنت.

این مقاله تقدیم میشه به Z. (با اینکه نمیدونه چقدر برام مهمه و چقدر از غم توی دلش غمینم🖤)